Je studieschuld direct aflossen of zelf sparen, wat is slimmer?

Een roze spaarvarken: je studieschuld snel aflossen of sparen, wat is beter?
Wat is slimmer: je studieschuld snel aflossen of sparen? Foto: QuinceCreative

Wat het verstandiger, je studieschuld snel aflossen of sparen? Al je geld, hup, direct overmaken naar DUO? Of is het slimmer om alleen je maandelijkse minimum af te lossen en de rest van je geld op je bankrekening te zetten? Dat wilde ik graag weten toen ik begon met extra terugbetalen. Dit is wat ik leerde.

Los je studieschuld af. Maak elke maand zoveel mogelijk geld over naar DUO. Bewaar alleen een klein potje voor noodgevallen zodat je nooit meer een nieuwe lening nodig hebt. Koop geen huis, vergeet de rente, ga niet investeren. Rijk worden komt later. Je studieschuld is een noodgeval, daar moet je eerst vanaf.

Waarom je studieschuld een noodgeval is

De snelste manier om rijk te worden is om je inkomen slim in te zetten, leerde ik van Dave Ramsey, een financieel adviseur uit de VS. Wat werkt niet? Elke maand weer een deel van je inkomen aan je schuldeisers afstaan, al helemaal niet als je ook nog rente moet betalen. Stap 1: weg met die schulden, zorg dat je inkomen weer van jou is.

Blogger Mr. Money Mustache verbaast zich over mensen die minimaal aflossen omdat ze geld willen overhouden voor restaurants / kleding / wat dan ook. Beschouw je schuld als een noodgeval, zegt hij. Betaal ‘m vliegensvlug af zodat je snel van die nare rente af bent, en je extra veel geld overhoudt voor restaurants / kleding / wat dan ook.

Maar de rente op mijn studieschuld is (bijna) 0 procent!

De rente is historisch laag, dat klopt. Met een beetje geluk is de rente op je studieschuld momenteel zelfs 0 procent. Ongekend. Alleen het minimum aflossen kost je voorlopig dus geen extra geld aan rente. Maar: tijdelijk dus. Bovendien, omdat de rente laag is, levert sparen je nauwelijks iets op.

Beter maak je handig gebruik van de lage rente door je studieschuld nu extra snel af te lossen. Elke euro die ik overmaak, gaat naar het verlagen van mijn lening. Dat voelt goed. Een heel verschil met eerdere jaren, waarin ik soms duizenden euro’s aan rente betaalde. Nogal demotiverend. Door nu af te lossen, heb je daar geen last van.

Maar als ik zelf spaar, kan ik er eventueel nog iets van kopen

Ha, ja, precies. Een belangrijke reden om je geld elke maand dus juíst direct naar de DUO te sturen. Je hebt een schuld dus nieuwe dingen kopen, is het laatste wat je zou moeten doen. Maak het geld over, dan is het afgelost, weg, dan kun je er nooit meer bij.

Drastisch?

Best wel. Maar die houding zorgt voor een mentaliteitsverandering. Je hebt een schuld en je moet er als de sodemieter vanaf.

Maar een hypotheek is goedkoper dan de huur van mijn huis!

De hoge huurprijzen van huizen en appartementen in de vrije sector zijn een goede reden om een woning te kopen. Zeker. Maar niet als je nog een studieschuld hebt. Want wat als het dak gaat lekken? De CV-ketel kapot gaat?

Nooit meer lenen, dat is de snelste weg naar rijkdom. Om je koophuis te onderhouden, heb je dus spaargeld nodig. Kortom: eerst je studieschuld aflossen, dan sparen, dan kopen. Want ja, zo’n hoge huur is niet fijn, maar je kunt als huurder tenminste wel je huisbaas bellen als er iets kapot gaat.

Maar ik moet toch ook mijn pensioen opbouwen!

Nee. Niet nu. Tuurlijk, het is belangrijk om te zorgen dat je ook als je oud bent goed rond kunt komen. Je pensioen aanvullen, een pensioengat voorkomen, allemaal nuttig.

Maar ook hier geldt: niet als je nog in de schulden zit. Los eerst – zo snel als je kunt – alles af zodat je geen rente meer betaalt, dan kun je daarna extra hard sparen voor je pensioen (of voor die reis naar Paaseiland).

Maar ik heb geld nodig voor onverwachte uitgaven!

Ja. Stop voordat je extra gaat aflossen duizend euro in een spaarpotje voor noodgevallen. Dat leerde ik ook van Dave Ramsey, die een emergency fund van duizend dollar adviseert. Alleen in te zetten voor die kapotte auto of wasmachine. Niet voor een weekendje weg of nieuwe jas.

Nooit meer lenen, dat is het idee. En deze duizend euro buffer zorgt ervoor dat dat je lukt, ook als je plots voor kosten staat waar je geen rekening mee had gehouden. Heb je een deel van het gespaarde geld nodig? Stop dan even met extra aflossen op je studieschuld totdat je die duizend euro weer hebt aangevuld.

Maar duizend euro voor noodgevallen is veel te weinig!

Nou, ja en nee. Het voelt als weinig. Het is ook weinig. Het voelt niet lekker om maar zo’n klein bedrag achter de hand te hebben. En dat onprettige gevoel is precies wat je nodig hebt, zegt Dave Ramsey. Dat maakt namelijk dat je snapt dat je schuld een noodgeval is.

Oftewel: maak gebruik van dat nare gevoel dat je niet voldoende geld hebt. Die schuld, die moet weg. Aflossen, als een gek. Hoe sneller je van je schuld af bent, hoe sneller je klaar bent voor de volgende stap: het maken van een potje voor noodgevallen van drie tot zes keer je maandsalaris.

Uitzondering: als je zo weinig verdient dat je studieschuld wordt kwijtgescholden

Er is een uitzondering, en dat is als je zo weinig verdient dat je verwacht dat een deel van je studieschuld je zal worden kwijtgescholden. Als je vijftien jaar lang het minimum per maand betaalt en je schuld is nog niet afgelost, vervalt het restant. (Voor studenten in het nieuwe leenstelsel gebeurt dit pas na vijfendertig jaar.)

Als een deel van je studieschuld wordt kwijtgescholden, is het financieel ongunstig als je extra hebt afgelost. Dat extra bedrag zou je immers ook worden kwijtgescholden, had je het niet al betaald.

Dit is trouwens een allesbehalve rooskleurig scenario. Het klinkt misschien lekker, je studieschuld niet afbetalen. Maar het betekent dat je vijftien jaar, of zelfs vijfendertig, heel weinig verdient. Jaren waarin je klem zit. En dat is een hopeloze situatie, weet ik van de jaren waarin ik zelf dacht dat ik geen opties had.

(Nieuwsgierig? Lees hier mijn studieschuldverhaal.)

Je studieschuld aflossen of sparen? Aflossen!

Iedere situatie is natuurlijk anders en je moet ’t natuurlijk vooral zelf besluiten, maar wie mijn advies vraagt, krijgt steevast hetzelfde antwoord: betaal eerst je schulden af.

Ga niet sparen, koop geen huis, maak je niet druk over je pensioen. Wil je al die dingen tegelijk, dan gaat alles langzaam en is het moeilijk om gemotiveerd te blijven en fanatiek te zijn.

Nee, dan liever een volledige focus op één taak, dan is de kans veel groter dat het lukt.

Zin om mee te doen?

Krijg je nu net als ik zin om je studieschuld af te lossen? Doe met me mee! Volg bijvoorbeeld mijn stappenplan. Welkom!

Er is ook een boek!

Heb je een studieschuld? Lees m'n boek en je krijgt zin in aflossen.

Categorieën

Aflossen

Schaamte en gepieker

Besparen

Geld verdienen

Studeren

Budgetteren

Wonen

Minimalisme

14 REACTIES

  1. Oei, wat een eye-opener dit artikel/jouw blog in het algemeen… Ik heb:
    – een huis met hypotheek (maar wel maar de helft van wat we zouden kunnen lenen!)
    – een lening om een verbouwing te betalen (omdat we al een half jaar in een onafgemaakt huis zaten en we dat niet nóg een heel jaar wilden)
    – een studieschuld (niet zo schrikbarend hoog als die van jou gelukkig…)
    – een minischuld bij mijn moeder (die ik ga aflossen zodra “ik me weer in rustiger vaarwater bevind”)
    Waarvan de eerste twee lening samen met m’n partner, maar toch…

    En ja, ik los dus van alles kleine beetjes af, omdat ik ook nog wil sparen voor vakanties en m’n hobby of gewoon überhaupt wat geld op m’n spaarrekening te hebben… Ik los wel 3x zoveel af als nodig is op m’n studieschuld, maar als ik nou gewoon jouw tactiek hanteer, ben ik er in een jaar vanaf in plaats van nog ruim 3,5 jaar bezig te zijn!!

    Ik ga eens even een nieuw actieplan bedenken…

    • Hey, leuk dat je enthousiast wordt van m’n blog! En ja, een jaar, dat is zo voorbij! En dan voelt het veel fijner om op vakantie te gaan. Bovendien, het werkt enorm aanstekelijk bij mij, ik hoop dat jij dat ook krijgt. Zet ‘m op! 🙂

      • Yes! Als jij zóveel kan aflossen in zo’n korte tijd, als alleenstaande mét kind… Wat is dan mijn excuus?? Nou ja, behalve 0% rente vanaf januari (:

        Moet me nu alleen heel erg inhouden om niet nu al meteen m’n net binnengekomen salaris naar m’n moeder en DUO over te maken… Eerst een plan maken!

        • Haha, zie, het werkt nu al aanstekelijk! Wat leuk om te zien. En ja, die 0 procent rente, I know. Maar toen bedacht ik: nu kunnen we dus aflossen zónder dat het rente kost! Dat is zo veel fijner! Maar als we wachten tot de rente stijgt is dat voordeel natuurlijk weg. Dus die 0 procent is juist reden om het nu te doen. (En ja, even een plan maken is slim haha.) Succes!

  2. Hey, interessante bloh. Toch niet helemaal eens met bovenstaande. Als je het puur rationeel benadert, dan is versneld aflossen niet logisch bij 0% rente.
    -het hebben van een studieschuld kost momenteel niets.
    -je weet voor vijf jaar je rente.
    -je kan het geld dat je niet versneld aflost op een langetermijnrekening vastzetten. Dan krijg je er meer rente voor. (je kan dit ook in meerdere brokken doen en in meerdere termijnen, dan creëer je iets meer flexibiliteit).
    -je kunt het geld soms onverwacht nodig hebben voor grote dingen. Ik moest bijvoorbeeld 2x een maand huur als waarborgsom betalen voor mijn huurwoning van 700 euro p/m. Dat is 2100€, waarvan je 1400 ooit wel weer terugkrijgt. Ik was blij dat ik het had.
    -en het meest ongemakkelijke argument, maar rationeel wel waar: mocht je onverhoopt te komen overlijden, dan wordt de studieschuld kwijtgescholden. Nog een reden om je studieschuld vooral fictief af te lossen (dus apart zetten op een eigen bankrekening en vanaf blijven, zodat je het eventueel in één keer kan aflossen als dat beter is).

    Maar goed, ik snap dat het emotionele /gevoelsmatige aspect ook een rol speelt. Zolang je niet het idee hebt dat je krap bij kas zit (wat je namelijk wel zit), dan voel je ook minder noodzaak om zuinig aan te doen. Maar ik denk dat dat een kwestie van je mindset is. Als je je spaargeld niet beschouwt als ‘dat wat op je bankrekening staat’, maar als ‘dat wat op je bankrekening staat minus studieschuld’, dan klinkt het al heel anders en reken je je niet meer rijk.

    • Volledig eens met Anja. Zo doe ik het dus ook. Het overlijden-argument nooit bij stilgestaan, al wist ik wel dat de schuld kwijtgescholden wordt en niet overerft.

      • Ik heb al deze dingen wel overwogen. Uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat mijn snelste manier naar welvaart is om fanatiek mijn studieschuld weg te werken. Precies, door die mindset die dat oplevert, door het psychologische voordeel.

        Als ik m’n geld zou sparen en vastzetten en dan pas later overmaken naar de DUO, ach ja, dat zou me misschien een paar honderd euro opleveren. Maar van die paar honderd euro word ik niet rijk. Die veranderen mijn leven niet. Wat mijn leven wel verandert: fanatiek alles aanpakken. Vandaar mijn keuze.

        En ja, ik ga er maar vanuit dat ik pas doodga als ik uit de schulden ben. Call me an optimist. 🙂

  3. Dag Maaike! Ik verslind alle verhalen op dit blog sinds je je verhaal in het Dagblad van het Noorden deed. Ik ben afgestudeerd in 2018 en mag nu beginnen met terugbetalen. Mag, want mijn maandbedrag is vastgesteld op 0 euro per maand omdat DUO naar mijn inkomen heeft gekeken in het jaar dat ik alleen een bijbaantje had. Lekker makkelijk, houden zo, leek me.

    Maar het voelde toch ongemakkelijk, want ik heb nu gewoon een goede baan en potte makkelijk honderden euro’s per maand op. Dat terwijl die studieschuld wel bleef knagen: het voelde alsof dat geld niet echt van mij was zo lang die schuld nog stond.

    Nu ben ik dus ook maar gaan aflossen, ook al hoeft dat officieel van DUO niet. Ik ben dus ook maar aan het budgetteren en overmaken geslagen en heb flink de schaar in mijn spaarrekening gezet. Ik verwacht in juli 2021 schuldenvrij te zijn.

    • Hoi Lisanne, wat leuk om te horen! Damn, ik wilde dat ik dit ook zo had gedaan. Juist wanneer je die eerste baan krijgt, dan ben je nog niet aan dat salaris gewend. Dat is het ideale moment om flink af te lossen. Hup, nog een paar jaar niet al te luxe leven en weg is die studieschuld. En dan heb je daarna nog zo veel tijd om te sparen en huizen te kopen en weet ik wat allemaal. En juli 2021, dat is maar een jaartje! Zet ‘m op!!

  4. Hey Maaike dank voor alle info op je website, maar ik kom er in mijn geval (relatief kortdurende schuld/ 0% rente/alleen wonen en weinig inkomen) toch slecht uit wat nu het beste is. Ik heb 42000 euro studieschuld en moet nog (inkomensafhankelijk) 9.6 jaar aflossen voordat mijn restschuld evt door wordt kwijtgescholden. Omdat ik sinds mijn afstuderen nooit echt goed betaald werk heb kunnen vinden (hier en daar een min/max callcenter baantje of tijdelijk contract van 3 maanden) heb ik nog nooit veel af hoeven lossen, maar ook als alleenstaande niet veel extra geld gehad. Nu heb ik de afgelopen jaren meerdere banen gehad en 15000 euro kunnen sparen die ik evt zou kunnen inzetten voor het aflossen van mijn studieschuld (tot eind 2022 nog 0% rente op de schuld). Wat is dan slim? Versneld aflossen (ondanks mijn relatief lage inkomen) of er vanuit gaan dat er een restschuld over zal blijven die kwijtgescholden gaat worden waarbij het ‘zonde’ is om alles op zij te zetten om zoveel mogelijk af te lossen? Ik heb totaal geen ervaring met dit soort situaties. alvast dank voor iedereen die wil meedenken.

    • Hey Debbie, allereerst sorry voor deze trage reactie. Ik kwam de afgelopen tijd niet aan het beantwoorden van reacties hier op mijn blog toe. En je wilt ook niet weten hoeveel mailtjes ik nog heb liggen, maar dat terzijde. Over je vraag, ik snap dat je het ingewikkeld vindt. Is het ook. Ik heb ook geen simpel antwoord voor je dat alles zo even duidelijk maakt. Er zijn allerlei variabelen die een rol spelen. Hoeveel geld verwacht je de komende jaren te gaan verdienen? Hoe erg vind je het om die studieschuld te hebben? Wat voor plannen voor je leven heb je allemaal en hoeveel geld heb je daarvoor nodig?

      En kwijtschelding over een jaar of tien, dat is een lange tijd. Het is vast lastig om in te schatten hoe je leven er dan uitziet, of hoeveel geld je tussen nu en dan zal gaan verdienen. Aan de ene kant is het fijn om zo’n schuld snel weg te werken. Aan de andere kant is die kwijtscheldingsregeling er niet voor niks. Je kunt er rustig gebruik van maken, als je het mij vraagt. Daar is-ie voor bedoeld.

      En een eventuele toekomstige partner kan ook nog een rol spelen. Stel je gaat samenwonen met iemand die veel geld verdient, dan verhoogt DUO jouw maandbedrag. En dan kan het zomaar zijn dat je die studieschuld alsnog in zijn geheel gaat terugbetalen. En als je dat toch gaat doen, dan kun je nu nog mooi gebruik maken van die rente die 0 procent is, want dat zal-ie ongetwijfeld niet voor altijd blijven. Maar goed, zelf ben ik heel tevreden als vrijgezel, dus dat kan natuurlijk ook. Kortom, het is best ingewikkeld. Als je wilt mag je me wel even mailen op maaike@fuckdiestudieschuld.nl, dan denk ik nog even verder met je mee.

  5. Hi Maaike!

    Erg leuk artikel met een ijzersterke opbouw. Toch ben ik het economisch gezien volledig met je oneens. Je geen logische maar emotionele keuzes gemaakt. Mijn vrijwel exact tegenovergestelde verhaal even kort samengevat:

    – Eén jaar afgestudeerd en fulltime werkzaam;
    – Woonde in een huurhuis met vaste maandlasten van €750,-;
    – Maximaal geleend en hiervan geld opzij gezet om ‘gratis’ (0% rente) vermogen op te bouwen om mee te starten na studie;
    – Studieschuld: €31.000,- (nieuwe stelsel);
    – Huis gekocht van €200.000,- (alleen), studieschuld verzwegen en (een klein gedeelte van het) geld gebruikt om huis te kopen;
    – Gedeelte van mij huis verhuur ik aan één persoon;
    – Onderhoud is deels gedekt in een VVE bijdrage;
    – Huidige vaste maandlasten inclusief een lineaire hypothecaire lening (waarvan een deel dus kapitaalopbouw), G,W,L + Internet + gemeentelijke belastingen en aflossing aan DUO: €550,-;
    – Groot gedeelte van inkomen beschikbaar voor sparen/reserveren/leuke dingen;

    Naast dat ik groter woon, zijn mijn lasten lager en bouw ik kapitaal én los ik mijn verplichtingen met minimale rentekosten. Ik wil de som best helemaal voor je uitschrijven hoor, maar ik denk dat we allebei weten dat dit economisch gezien (met hier en daar wat risico) onderaan de streep een iets gunstiger verhaal is. Inflatie nog niet eens meegenomen.

    Ik vind het ontzettend goed dat je je verhaal deelt, omdat er heel veel mensen zijn die hierover twijfelen. Daarnaast denk ik dat je heel veel twijfelaars met je artikel op het verkeerde been zet/hebt gezet met betrekking tot het maken van de economisch beste keuze (economisch gezien).

    Benieuwd naar wat je ervan vindt.

    • Hoi, thanks voor je uitgebreide reactie. Ik heb er twee antwoorden op.

      #1 Ik deel wat voor mij werkt, dat is uiteraard niet wat voor iedereen werkt.

      #2 Ik ben het met je oneens over dat ik emotionele keuzes maak. Ik hou rekening met de emotie van zo’n studieschuld, dat is waar. En ik hou ook rekening met dat veel mensen veel sneller kunnen aflossen als ze een enorme focus hebben. Eén ding tegelijk, en dan meters maken, dat werkt met een grote schuld vaak goed. Jouw berekening, die op papier in sommige gevallen best een hoger rendement zou kunnen geven, komt – is mijn indruk – in de praktijk vaak niet uit omdat mensen zich niet aan hun eigen plan houden. Oftewel: ik denk dat het rationeel is om er vanuit te gaan dat geld een grote emotionele component heeft. En dat het dus best eens economisch slim kan zijn om rekening te houden met dat je geen robot bent en dat je gevoelens een rol spelen.

      Either way: altijd zelf goed nadenken over wat je wilt en wat bij je past, dat is natuurlijk sowieso slim.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Mijn studieschuld

100%
Het was €51.759,61. Nu nog €0!!

Maaike Wind

Voormalig studieschuldbezitter

Durfde lang niet te kijken hoe hoog haar studieschuld was. Deed het toen toch. Schrok. Werd moedeloos. Begin 2019 was ze het zat. Fuck die studieschuld. Aflossen, en rap. Dertigduizend euro in twee jaar. Doe mee!

Wil jij óók zin in aflossen?

Schrijf je in en ontvang elke week mijn aflos-inspiratie in je inbox.