Wil je een hypotheek en overweeg je je studieschuld te verzwijgen? In dit verhaal leg ik uit wat je weten moet.
Ik laat je zien wat kan, wat mag en wat slim is. (Liegen is strafbaar, bijvoorbeeld. En een huis kopen is helemaal niet handig als je nog een schuld hebt.)
Let’s go.
Je studieschuld verzwijgen voor een hypotheek, is dat handig?
Het is niet verstandig om je studieschuld te verzwijgen voor het verkrijgen van een hypotheek. Liegen over je schuld is strafbaar. Als je informatie achterhoudt, loop je het risico dat je je hypotheek moet terugbetalen (en daardoor je huis moet verkopen) en dat de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) voor jou niet geldt.
Inhoudsopgave
- Waarom zou je je studieschuld eigenlijk verzwijgen?
- Is het verzwijgen van je studieschuld strafbaar?
- Moeten hypotheekverstrekkers verplicht naar je studieschuld vragen?
- Wat gebeurt er als je wordt betrapt?
- Komen hypotheekverstrekkers er makkelijk achter dat je je studieschuld verzwijgt?
- Maakt het uit welke hypotheekverstrekker je kiest?
- Kun je veel minder lenen met een studieschuld?
- Hoeveel scheelt het precies? Een rekenvoorbeeld
- Waarom rekenen banken in principe met je oorspronkelijke studieschuld?
- Maar laat die schobbejakken dan ook rekening houden met mijn actuele schuld!
- De risico’s van het verzwijgen van je studieschuld bij het afsluiten van een hypotheek
- Waarom je geen huis moet kopen als je nog een studieschuld hebt
- Wat je dan wel moet doen? Focussen op aflossen
- Wat wil je met je leven? En past een hoge hypotheek daarbij?
Waarom zou je je studieschuld eigenlijk verzwijgen?
Hoe hoger je schulden zijn, hoe minder je kunt lenen voor het kopen van een huis. Logisch wel: een bank leent liever geen geld uit aan iemand die het niet terug kan betalen. En iemand met schulden vormt een groter risico dan iemand zonder schulden. Als je je studieschuld verzwijgt, kun je dus een hogere hypotheek krijgen.
Is het verzwijgen van je studieschuld strafbaar?
Jazeker is dat strafbaar, zegt jurist Charlotte Meindersma. “Het is simpel. Een hypotheekverstrekker zal vragen naar al je schulden. Je studieschuld verzwijgen is liegen, oftewel: valsheid in geschrifte. Dat is een strafbaar feit. Daar kun je voor achter de tralies belanden, in theorie.”
De kans dat je daadwerkelijk voor een rechter moet verschijnen is niet groot. Banken doen meestal geen aangifte. Ze hebben doorgaans in hun voorwaarden opgenomen dat ze de volledige schuld kunnen opeisen als blijkt dat iemand heeft gelogen, legt Meindersma uit. Strafvervolging blijft dan uit.
(Trouwens! Deze Charlotte Meindersma is tof. Onder de naam Charlotte’s Law is ze te vinden op YouTube en op Instagram en ze heeft ook een fijn blog.)
Moeten hypotheekverstrekkers verplicht naar je studieschuld vragen?
Nee. Wettelijk gezien hoeven ze er niet naar te vragen. In de praktijk zullen ze het wel vaak doen. Banken en andere hypotheekverstrekkers willen weten hoeveel financiële verplichtingen je hebt zodat ze zo goed mogelijk kunnen inschatten hoeveel risico ze lopen als ze jou veel geld lenen.
Maar, als een hypotheekadviseur niet naar je studieschuld vraagt dan hoef je er zelf niet over te beginnen, vertelt jurist Meindersma.
En wat als een bank naar je studieschuld vraagt en je geeft aan dat je daar niet over wilt praten? Dan lieg je niet, toch? True. Van valsheid in geschrifte is dan inderdaad geen sprake. Maar van het krijgen van een hypotheek waarschijnlijk ook niet.
Wat gebeurt er als je wordt betrapt?
De problemen zijn groot als het misgaat, waarschuwt Meindersma. Als een bank ontdekt dat je je studieschuld hebt verzwegen bij de aanvraag van je hypotheek dan kan die bank het volledige hypotheekbedrag opeisen.
Dat betekent dat je het bedrag ogenblikkelijk moet terugbetalen.
Hoe? Door je huis te verkopen, waarschijnlijk. En dan moet je hopen dat je huis niet minder waard is geworden, want dan moet je ook nog elders geld vandaan halen.
(Je hebt zo’n groot bedrag immers waarschijnlijk niet op de plank liggen, anders had je heel die hypotheek niet nodig gehad. En dan had je die akelige studieschuld inmiddels ook wel afgelost.)
Komen hypotheekverstrekkers er makkelijk achter dat je je studieschuld verzwijgt?
Niet echt. Een studieschuld die je hebt bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) staat niet geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). Dat heeft de politiek zo besloten.
Dat betekent dat banken en hypotheekverstrekkers je studieschuld daar niet kunnen opvragen. En ook DUO zelf zal ze niets vertellen. Ze zijn dus afhankelijk van wat jij besluit te vertellen.
Bij het aanvragen van een hypotheek willen banken meestal wel bankafschriften inzien. Als jij regelmatig geld naar DUO overboekt, bestaat natuurlijk de kans dat een bankmedewerker dat op je bankafschriften ziet.
Maakt het uit welke hypotheekverstrekker je kiest?
Jep. Niet alle hypotheekverstrekkers werken op dezelfde manier. Uit een inventarisatie van Vereniging Eigen Huis blijkt bijvoorbeeld dat 30 procent van de banken en andere geldverstrekkers klanten vraagt naar een verklaring van DUO waarop de hoogte van een eventuele studieschuld staat.
Minister Kajsa Ollongren stelde trouwens in 2019 voor een schuldverklaring van DUO in te voeren voor studenten met een studieschuld. Door die verklaring zouden hypotheekverstrekkers altijd kunnen zien hoeveel studieschuld iemand heeft. De Tweede Kamer stemde tegen dus het plan ging niet door.
Kun je veel minder lenen met een studieschuld?
Dat hangt af van hoe groot je studieschuld is. En ook maakt het uit of je onder het oude of het nieuwe leenstelsel valt.
Check ook deze video van NOS op 3.
Val je onder het oude stelsel? Dan tellen hypotheekverstrekkers 0,75 procent van je (oorspronkelijke) totale studieschuld als maandelijkse verplichting, schrijft het Nibud. Val je onder het nieuwe stelsel, dan rekenen ze met 0,45 procent van je schuld.
De reden: onder het nieuwe leenstelsel doe je maximaal 35 in plaats van 15 jaar over het aflossen. Je minimale maandbedrag bij DUO is daardoor lager. Dat betekent dat je meer financiële ruimte overhoudt voor andere dingen, zoals een hypotheek.
Overigens telt je studieschuld minder zwaar mee dan andere schulden. Als het gaat om een persoonlijke lening haalt hypotheekverstrekker Obvion 2 procent van het openstaande bedrag af van je maximale hypotheekbedrag.
Hoeveel scheelt het precies? Een rekenvoorbeeld
Meer weten? Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) dook in augustus 2018 uitgebreid in studieschulden en hypotheken en publiceerde een uitgebreid rapport.
In dit document staat een rekenvoorbeeld voor een eenverdiener met een bruto jaarinkomen van 40.000 euro.
Meer weten? Ook de Consumentenbond geeft een uitleg over studieschulden en hypotheken, inclusief een rekenvoorbeeld.
Waarom rekenen banken in principe met je oorspronkelijke studieschuld?
Banken en andere hypotheekverstrekkers kijken bij hun berekeningen in principe naar het bedrag dat je studieschuld oorspronkelijk was. Begon je met een schuld van vijftigduizend euro (zoals ik) en is daar nog maar een klein beetje van over? Grote kans dat ’n bank net doet of je nog steeds op min vijftigduizend staat.
De oorzaak hiervan is dat het minimale bedrag dat je maandelijks moet aflossen bij DUO gedurende de looptijd van je studielening hetzelfde blijft. Je financiële verplichting (en dus het extra risico dat banken met jou lopen) blijft gelijk, ook als je al flink wat hebt afbetaald.
Frustrerend wel. Het is dan ook een belangrijke reden waarom menigeen besluit zijn studieschuld te verzwijgen.
Maar laat die schobbejakken dan ook rekening houden met mijn actuele schuld!
Ja. Eens. Dat zouden hypotheekverstrekkers moeten doen. En dat mogen ze ook doen, schrijft de Rijksoverheid. Banken zijn niet verplicht om met je oorspronkelijke schuld te rekenen.
Gelukkig passen steeds meer banken hun regels aan. Er zijn inmiddels best hypotheekverstrekkers te vinden die willen rekenen met je actuele schuld in plaats van met het oorspronkelijke bedrag.
Dat kan op twee manieren:
- Als je extra hebt afgelost, dus méér dan je minimale verplichting, kun je DUO vragen om een nieuw maandbedrag. Dat bedrag zal lager zijn, en daardoor kun je een hogere hypotheek krijgen.
- Als je je studieschuld binnenkort volledig hebt afgelost, kun je een hypotheekverstrekker vragen er alvast geen rekening meer mee te houden. Je financiële verplichting aan DUO vervalt immers snel.
In beide gevallen kun je een hogere hypotheek krijgen zonder dat je studieschuld hoeft te verzwijgen.
De officiële berichten die je hiervoor nodig hebt kun je opvragen bij DUO. (Nieuwsgierig wat je daar nog allemaal meer kunt vinden? Ik schreef dit overzicht.)
Het loont dus om goed rond te vragen.
(Het loont trouwens nog meer om nog even te wachten met het afsluiten van een hypotheek. Los eerst je studieschuld af en koop daarna pas een huis. Daarover hieronder meer.)
De risico’s van het verzwijgen van je studieschuld bij het afsluiten van een hypotheek
Je studieschuld verzwijgen kan en er is best ’n aardige kans dat niemand erachter komt. Is het dan slim om te doen?
Nope. Niet echt. Er zitten risico’s aan. Kijk maar.
- Die strafbaarheid dus. De kans dat je bedrog op een rechtszaak uitloopt is weliswaar klein, maar boy, de gevolgen zijn groot. Artikel 225 in het Wetboek van Strafrecht noemt valsheid in geschrifte een misdrijf. Je kunt er een gevangenisstraf van maximaal zes jaar voor krijgen, of een boete van maximaal 83.000 euro.
- Als je je studieschuld verzwijgt, verspeel je je recht op NHG. Deze Nationale Hypotheek Garantie helpt je als je je hypotheek niet meer kunt betalen. Zit je na verkoop van je huis met een restschuld? De NHG kan deze kwijtschelden. Je kunt NHG krijgen als je hypotheek niet te hoog is (in 2020 maximaal 310.000 euro).
- Lekker toch, een extra duur huis omdat de bank je studieschuld niet meetelt? Nou, nee. Vergis je niet: als je een hoge hypotheek hebt, ben je nog jarenlang bezig met aflossen en het betalen van rente. Wil je snel financieel onafhankelijk worden, dan moet je juist zorgen dat je zo rap mogelijk van al je schulden af bent.
Waarom je geen huis moet kopen als je nog een studieschuld hebt
Jaaaa, je wilt een huis kopen. Snap ik. En je wilt het ook snel want huren is duur. Zeker. Met een eigen huis bouw je iets op, toch? Dan werk je aan je toekomst. En dat is verstandig, immers.
Nou, nee.
Tenminste, je moet het natuurlijk zelf weten. Ik luisterde zelf vroeger ook niet naar het advies dat ik tegenwoordig geef. Ik kocht een huis in 2008, net voor de crisis. M’n studieschuld was toen ruim vijftigduizend euro.
Fijn, dacht ik toen. Lekker aan m’n toekomst werken.
Hoe dat afliep? Beroerd. Lees maar.
Nu weet ik: wie rijk wil worden, moet zorgen dat-ie geen schulden heeft. Dat is de eerste stap.
Het krijgen van een hypotheek is verworden tot een spel. Wie lukt het om het hoogste bedrag af te sluiten? Je studieschuld verzwijgen, het rood staan op je bankrekening stopzetten, en hup, je kunt nog meer lenen. Hoera!
Vergis je niet: van geld lenen word je niet rijk. Oók niet als het gaat om een hypotheek. En al helemaal niet als je ondertussen nog een studieschuld hebt.
Wat je dan wel moet doen? Focussen op aflossen
Focus, dat heb je nodig. Ik schreef er pas dit verhaal over. Hieronder een samenvatting.
Het punt is, als je alles tegelijk wilt doen, dan doe je alles een beetje. Als je een huis koopt, heb je wat spaargeld nodig. Wat als het dak lekt? En je pensioen, ja, daar moet ook wat geld naar toe. En nu sparen voor de studie van je kind, dat is ook slim toch? En dan los je ondertussen gewoon het minimumbedrag van je studieschuld af.
Toch?
Kan. Zo doen velen het. In de problemen zal je er niet van geraken.
Maar opschieten doet het ook niet.
Tuurlijk, een koophuis en de opleiding van je kind en je pensioen zijn alle drie belangrijk. Maar als je alles tegelijk doet, doe je alles een klein beetje. En voor je het weet ben je nog tien jaar geld naar DUO aan het overmaken, als het niet langer is.
Keihard focussen op aflossen. Heel die studieschuld weg in een jaar of wat. Dat kan ook. En dan heb je daarna extra veel financiële ruimte om te sparen voor je pensioen en je kind.
Wat wil je met je leven? En past een hoge hypotheek daarbij?
Denk eerst eens even na over wat je met je leven wilt. Snel rijk worden? (Dat kan!) De snelste manier is om geen schulden te hebben. Veel reizen? Vaak uit eten? Hoe meer je leent, hoe meer geld je elke maand aan de bank betaalt. En hoe meer geld je aan rente weggooit.
Misschien word je gelukkig van een groot huis. Misschien vind je het helemaal niet erg om een flink deel van je salaris kwijt te zijn aan een hypotheek. In dat geval: leef je uit.
Maar pas op: het is een fuik. Stap binnen bij een hypotheekadviseur en je krijgt ogenblikkelijk te horen hoeveel je maximaal kunt lenen.
Dan kun je twee dingen doen:
- Rap naar Funda vliegen om te checken wat je voor dat maximumbedrag allemaal voor moois kunt krijgen.
- Je realiseren dat je niets met dat bedrag hoeft. Dat je misschien een heerlijk huis kunt kopen voor de helft.
Zelf ben ik er wel uit: voor ik ook maar iets anders doe, los ik mijn studieschuld af. Super fanatiek. Dertigduizend euro in twee jaar. Eind 2020 ben ik ervan af.
Daarna wil ik waarschijnlijk wel een huis kopen. Een klein huisje dan, voor een redelijk bedrag, met een hypotheek die ik niet in 30 maar in 15 jaar aflos.
Wat ik jammer vind is dat je zegt koop geen huis met een studieschuld maar wat als je die al hebt? Ik heb een koopwoning en een fikse studieschuld. Mijn koopwoning, 500 euro in de maand, is een stuk voordeliger dan welke (sociale)huurprijs dan ook (althans, in de regio waar ik woon) Destijds zei mijn hypotheekadviseur dat we het niet hoefde te benoemen toen ik er zelf over begon. Het was geen punt en had geen invloed als ik maar wist dat het voor mezelf te doen was. Dat is en was het. Nu lees ik dit stuk en ben ik strafbaar en weet ik veel wat. Daar schrik ik wel van. Wat moet nu doen? M’n huis verkopen? De bank inlichten? Ik vind mijn huis wel een goede investering. Mijn maandlasten zijn laag en ik zie het als investering. Mijn hypotheekbedrag slinkt elke maand en zolang de waarde te veel daalt hou ik er straks nog wat leuks aan over ook.
Als je al een koophuis hebt, dan is er wellicht niks aan de hand hoor! Vroeger waren hypotheekverstrekkers niet zo streng. Ik heb zelf een koophuis gehad van 2008 tot en met 2013, ook met een hypotheek. Destijds vonden banken het nog geen probleem als je een studieschuld had. Pas na de economische crisis veranderde dat. Bovendien, als je hypotheekadviseur zei dat het niet hoefde, dan zit je vast sowieso wel goed, lijkt me. Het is pas strafbaar als je liegt als een hypotheekverstrekker ernaar vraagt. En als je de maandelijkse kosten gewoon altijd betaalt, zal je vast geen klachten krijgen. Maar hey, als je twijfelt, dan zou ik vooral die hypotheekadviseur van destijds nog eens vragen.
Strafbaar ja. En het kan een probleem zijn. Maar wie heeft er belang bij? De bank niet, een huis gedwongen verkopen betekent dat de bezitter waarschijnlijk met een moeilijk te betalen restschuld achterblijft. Het is dan voor de bank veel gemakkelijker en goedkoper om de fraudeur gewoon te laten zitten zolang er netjes wordt afbetaald. Geen slapende honden wakker maken en zo.
Moet je liegen, nee dat niet. Is de kans dat je er veel nadeel van ondervindt groot? Ook niet. Als alles misgaat, dan wel natuurlijk. Als je achterloopt met je hypotheek, vraagt om een afbetalingsregeling of een tijdelijke betaalsop of iets dergelijks, bij ziekte of werkeloosheid. Dan zal de bank je budget nagaan, en als er dan opeens een studieschuld om de hoek komt kijken, dan… zijn ze waarschijnlijk niet zo aardig en zit je al snel in de WSNP (Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen) en mag je hopen dat je na 3 jaar houtje bijten weer wat perspectief hebt.
Ja, zolang je gewoon blijft betalen zal er waarschijnlijk niets gebeuren, dat klopt.
Ik ben het helemaal met je ONEENS en wil dit graag toelichten. De studielening is een spotgoedkope lening en heeft dus totaal geen haast om *extra* afgelost te worden. Mijn rente is zelfs 0%! Het geld wat je niet aflost kan je veel beter veilig investeren (in bijv. ETF of hoog dividend aandelen) met een degelijk rendement.
Echter… bij de aanvraag van hypotheek wordt dit dubbel zo hard eraf gehaald. Ik heb een goede opleiding, goed startsalaris maar kon niets kopen voor 130k in deze tijden. Een appartement huren is 800-1000/maand en ben je al het geld kwijt waarbij een appartement kopen ongeveer 700/mnd kost waarvan de helft aflossing!
Ik pleit er voor dat banken hier veel minder zo krampachtig rekening mee houden; de studieschuld is het gevolg van de beste investering in jezelf! Hierdoor sta ik erg goed in de markt en is er voor de hypotheekverstrekker weinig zorg dat ik lange tijd zonder werk zit.
Ja, die tactiek kan ook. Ik wil dat niet. Ik wil allereerst niet beleggen met geleend geld. En daarnaast wil ik wel degelijk beleggen, dat ga ik straks doen als mijn studieschuld is afgelost. Maar goed, het kan. En ja, dat laatste, dat ben ik met je eens. Banken doen ingewikkeld. Ik zit zo ook klem. Mijn huur is maar liefst 910 euro per maand. Dat bedrag zou ik ook prima aan een hypotheek kunnen betalen, maar ja, die hypotheek krijg ik nu met mijn studieschuld niet.
Maaike, je initiatief juich ik toe. Onwetende (ex-)studenten informeren over alles wat je moet weten voor je jezelf opzadelt met een studieschuld. Dit verhaal is echter wel een erg eenzijdige belichting. Ik denk dat het belangrijk is om nuances aan te brengen en onderscheid te maken in de verschillende situaties van de lezer. Studielening bangmakerij, gevoed door een vervelende ervaring, is in ieder geval niet goed in een tijd waar je als student niet meer de luxe hebt van een door de overheid gesponsord leven. Een aantal inhoudelijke toevoegingen:
– de NHG is alleen van toepassing op huizen met een prijs tot €310.000. Het argument dat je deze verliest bij het verzwijgen van je studieschuld wordt vaak gebruikt zonder het volledige verhaal te vertellen. Voor een groot deel van de kopers geldt deze NHG toch al niet omdat hun huis ‘te duur’ is.
– het is voor zover ik heb kunnen nagaan nooit voorgekomen dat iemand een strafblad heeft gekregen door een verzwegen studieschuld. Verhalen over gevangenisstraffen zijn sensatiebelust en niet gestoeld op jurisprudentie. Ook past een rechter de wet zelden letterlijk toe. Om nog maar te zwijgen over de kans dat een bank je voor het gerecht sleept (zie Martijn’s reactie: banken zullen niet moedwillig verlies nemen uit pure rancune, wanneer dit niet nodig is).
– er zijn weinig bedrijven of privé-personen rijk geworden zonder schulden aan te gaan. Sterker nog, wanneer je in staat bent een rendement op geleend geld te behalen dat ten minste gelijk is aan de rente die je voor deze lening betaalt, is een schuld rendabel (bij een 0%-lening is dit behoorlijk eenvoudig). Dit is hoe werkelijk elk bedrijf in de hele wereld groei realiseert en hoe vrijwel elk vermogend persoon is begonnen met het opbouwen van kapitaal.
– er is één samenloop van omstandigheden die je in de problemen kan brengen bij het verzwijgen van je studieschuld: je kunt je hypotheeklasten niet meer betalen omdat je een enorme terugval in inkomen hebt (de marges die banken aanhouden bij het verstrekken van hypotheken zijn groot), daarbij is je huis minder waard dan je openstaande hypotheekschuld door een val van de huizenprijzen, ook heb je geen financieel vangnet (spaargeld of familie/vrienden die bij willen springen) en de bank eist de hypotheek op. Alleen wanneer deze gevallen je gelijktijdig treffen zit je echt in de penarie. Dus zou dit op jou van toepassing kunnen zijn dan adviseer ik je met klem naar Maaike’s advies te luisteren. Zo niet, dan is haar advies niet echt aan jou gericht.
Hoe het ook zij; wanneer je een huis wil gaan kopen en een studieschuld hebt, is het verstandig om je goed in te lezen in de risico’s van het verzwijgen van je studieschuld en in je financiële situatie zodat je een weloverwogen besluit kan nemen waar je je prettig bij voelt. Ga in ieder geval niet blind af op een goedbedoeld blog dat bovenaan in je Google resultaten verscheen. Dat blog is namelijk gemaakt door iemand met schrijftalent, een vervelende ervaring en verstand van hoog in Google komen. En niet door iemand met een achtergrond als financieel adviseur.
Mijn reactie is geen oproep om schulden aan te gaan en te lenen. Doe dit alleen wanneer je de schuld kunt dragen en verstand hebt van financiën. Laat je anders adviseren door een professional.
Hoi Stan, bedankt voor je uitgebreide bericht.
Allereerst, goeie toevoeging van de maximale hypotheek die je kunt afsluiten als je NHG wilt. Dat zal ik zo even aan de tekst toevoegen. Ik denk trouwens dat mensen met een hoge studieschuld toch echt wel vaak voor een huis onder de 310.000 euro zullen gaan.
Over die gevangenisstraffen, ik schrijf ook niet dat die worden uitgedeeld. Ook de jurist die ik om advies heb gevraagd, noemt het een theoretische situatie. Ik vind het wel belangrijk om het te melden, het is namelijk strafbaar om het te verzwijgen. Het lijkt me goed dat iedereen die overweegt die studieschuld niet te noemen dat in elk geval weet.
Over die leningen verschillen we van mening. Kijk, leningen aangaan en dan een goed rendement halen kan. Zeker. En sommige mensen zullen zo veel geld hebben verdiend. Maar ik denk dat leningen voor veel mensen een valkuil zijn. Ik zie veel mensen die heel hun leven blijven lenen zonder dat het hen welvaart brengt. Die hun koophuis rond hun pensioen nog steeds nauwelijks hebben afbetaald. Ik denk dat het een bijzonder goed idee is om je schulden zo snel mogelijk kwijt te raken zodat je daarna, als je dat wilt tenminste, iets kunt opbouwen door te beleggen of te investeren in vastgoed.
Ik heb veel geleerd van Dave Ramsey. Hij moedigt mensen aan om op deze manier te werk te gaan en er zijn heel veel mensen (ik ken geen precieze aantallen maar hij heeft miljoenen volgers) die hun financiële situatie zo enorm hebben verbeterd. In Nederland hoor je over deze strategie niet zo veel. Er zijn wel mensen die het zo doen, maar die vormen wel een minderheid. Ik ben ook zo iemand, en ik vertel op dit blog waarom dat is en hoe ik het aanpak. Juist om die andere kant te laten belichten, om te laten zien dat rijk worden (of in elk geval een stabiele financiële situatie fiksen) juist bijzonder goed kan door géén schulden te hebben.
Mijn oproep gaat dus een stap verder dan die van jou. Los je leningen af. Zo rap als je kunt. Ik vind het belangrijk om dat geluid te laten horen, juist omdat je dat in Nederland niet zo veel hoort.
En nee, natuurlijk is die boodschap niet aan iedereen besteed. Er zijn vele mensen die geen enkele stress hebben van hun studieschuld. En dat is prima, natuurlijk. Sterker nog, dat is heel fijn voor ze. Ik schrijf voor mensen zoals ik, mensen die wél last hebben van die schuld. Daar zijn er namelijk ook een heleboel van.
Tot slot, wat mijn advies altijd is als het om financiën gaat: zorg dat je je goed informeert, dat je alles snapt en neem daarna pas een beslissing.
Wellicht als je ergens in de middle of nowhere een huis probeert te kopen zou je iets schappelijks kunnen kopen voor 310k of minder. Woon je echter in een grote stad, zoals de meeste mensen, dan vind je geen huis voor minder dan 400k. Of je moet genoegen nemen met wonen in buurten als de Schilderswijk in Den Haag of Charlois in Rotterdam Zuid. Met andere woorden, daar wil niemand dood gevonden worden en is dus zeker ook geen goede investering. Ben je alleenstaand, misschien dat je dan nog wel een huis vind rond die 310k, maar dan kun je genieten van 50m2. Nou, wat mooi!
Mijn vriend en ik zijn op dit moment op zoek naar een huis en voor een bescheiden ~90m2 in een goede buurt zit je al snel aan een prijs van 5,5k per vierkante meter. Dat is nou eenmaal wat het kost. De meeste kopers zullen in zo’n situatie zitten en kunnen fluiten naar hun NHG.
Daarnaast maakt het ook uit of je in het oude of nieuwe stelsel zit met je studielening. Zit je namelijk in het oude stelsel, dan kun je bij hogere studieschulden uitgaan van een kwijtschelding van je restschuld. Je hebt namelijk een max zitten op hoeveel de DUO van je gaat vragen te betalen en als je dit netjes hebt betaald elke maand dan hoef je na die 15 jaar afbetalen je niet meer over het restant zorgen te maken. Waarom zou je dan in godsnaam sneller aflossen i.p.v. dit extra geld niet te investeren in een mooi huis?
Maar goed, ieder moet doen waar hij of zij zich goed bij voelt.
Dank voor je reactie Maaike! Het boek en de theorie van Dave Ramsey ken ik inderdaad ook niet, ik ga ‘m zeker lezen want ben benieuwd naar de achtergrond van deze theorie.
En uiteraard zijn er genoeg schrijnende gevallen van mensen met torenhoge schulden. Normale (commerciële) leningen zijn niet altijd even verstandig, zeker wanneer het doel consumptief van aard is. Hiermee moet je voorzichtig zijn. Dat neemt niet weg dat het heersende geluid in Nederland toch echt behoorlijk calvinistisch van aard is: sparen is verstandig, een deugd. Lenen is een zonde. Dat gevoel is velen met de paplepel ingegoten en wordt wat mij betreft zeker niet onderbelicht.
Zie bijvoorbeeld de ophef die het leenstelsel teweeg bracht en brengt. Zonder dat men zich inleest in de details is het overgrote deel van de Nederlanders tegen. Die details laten zien dat een studieschuld een behoorlijk risicoloze lening is waaraan je je nooit een grote bult zult vallen (wanneer je niet kunt aflossen omdat je inkomen te laag is, hoef je niet af te lossen). Het is vooral het vervelende gevoel dat mensen krijgen bij een lening, de feiten doen er niet meer toe. Dat komt voort uit het idee dat een lening in beginsel slecht is. En dat is niet het resultaat van intrinsiek beargumenteerde overwegingen, maar vooral een uiting van onze calvinistische inborst.
Hoe dan ook, er is niet één juiste manier. Andere visies juich ik dus zeker toe wanneer ze onderbouwd kunnen worden. Ik hoop vooral dat mensen kritisch na blijven denken over hun eigen situatie en feiten leidend laten zijn in plaats van aangeleerde angst.
Hoi Stan, hier denk ik toch echt heel anders over. Tuurlijk, die Calvinistische achtergrond hebben we, maar we lenen als een gek! Dat beleggingshypotheken niet werken, hebben we alleen met veel pijn en moeite geleerd. En ga naar een bank en je krijgt direct te horen wat je maximaal kunt lenen. Hypotheken van dertig jaar zijn zo standaard dat veel mensen niet eens dénken aan de optie om het in vijftien jaar te doen. Een mobiele telefoon met abonnement, dat is natuurlijk ook gewoon een lening. Creditcards. Leningen zijn overal!
En vergis je niet, die studieschuld is een hel. De looptijd van de studenten van nu is 35 jaar! Stel je gaat beduidend minder verdienen dan je had verwacht, dat zit je dus nog 35 jaar aan die studieschuld vast. Dat is 35 jaar waarin het kopen van een huis veel lastiger is. En 35 jaar waarin je dus niet aan het opbouwen bent. Dan ben je, zeg, 25 jaar als je klaar bent met studeren en dan komt die kwijtschelding pas als je zestig bent! Dat is heftig.
En zelf kritisch nadenken, ja, uiteraard. Dat moet iedereen vooral doen, en als je mijn blog een beetje leest dan zie je dat ik dat ook vaak schrijf.
leuke blog maar elke situatie is anders. Ik deel de mening van Martijn, DUO lening is zo goedkoop, dat krijg je nergens meer in de rest van je leven. Ik ben daarom vanaf het begin van mijn studie maximaal gaan lenen en heb al het geleende geld plus nog geld dat ik verdiend heb met een baantje op een spaarverzekering gezet die ik 5 jaar geleden al eens had afgesloten, ik krijg daar 3% rente op en het gaat inmiddels om 80000 euro waarvan 35000 euro van mijzelf is en de rest van duo. Nu wil ik een huis kopen en zoveel mogelijk geld op de spaarverzekering laten staan en dus zo veel mogelijk van de hypotheekverstrekker lenen. Maar dat gaat niet, mijn salaris is redelijk maar de studieschuld drukt te hard. Financieel gezien is het beste om nu de studieschuld te verzwijgen, zo hou ik mijn rendement op de spaarverzekering, mijn goedkope lening bij duo en toch maximale hypotheekrenteaftek. Elke adviseur ziet dat ik gewoon geld waard ben, ik heb immers meer dan mijn studieschuld, en ook dat die spaarverzekering een heel mooi product is, (kun je niet meer afsluiten tegen die rentes) dat ik eigenlijk moet aan houden. Financieel ga ik er op achteruit als ik de spaarverzekering opzeg en de studieschuld daarmee volledig aflos maar dan kan ik wel 80000 euro meer hypotheek krijgen, dat is toch de omgekeerde wereld in mijn optiek. Maar banken willen geen maatwerk leveren en hebben zich ook maar aan regels te houden. Ik ben nu opzoek naar een bank die niet vraagt naar een DUO uitdraai. Dat is gewoon de beste optie voor mij, en eigenlijk ook voor de bank. Dus wie het weet mag het zeggen, ondanks dat het frauduleuze praktijken zijn.
Hoi Henk, bedankt voor je uitgebreide reactie. Dan had je precies het goede moment te pakken, dat de rente bij DUO al wel zo laag was maar dat je nog wel 3 procent rente op een spaarrekening kreeg. Dat tikt inderdaad lekker aan. Zelf zou ik het zo nog niet doen, liever helemaal geen schulden, maar in dit geval levert het natuurlijk wel iets op, true.
En ja, maatwerk van banken zou heerlijk zijn. Het is nu zo verknipt allemaal. Ik kan nauwelijks geld lenen voor een hypotheek maar bijna duizend euro betalen aan een huurappartement is dan weer geen probleem. En dat ik ondertussen al ruim zeven jaar in dat dure appartement woon en gewoon altijd mijn huur op tijd betaal, ja, dat zou een bank iets kunnen zeggen. Maar ja, dan is inderdaad maatwerk nodig. Wie weet komt het daar nog eens van. Zou mooi zijn.
Ja ben het met je eens die bank zoek ik ook.
Haha, ja!
Hallo Maaike,
Sorry, maar ik vind je artikel echt onzin en je maakt mensen bang voor niks. Daarnaast spreek je jezelf ook tegen in je artikel. Eerst zeg je dat als de bank je niet vraagt of je een studieschuld hebt terwijl je dat wel hebt en een hypotheek aanvraagt en krijgt, er verder dan niks aan de hand is. Later geef je in je artikel aan dat het strafbaar is en dat je 6 jaar gevangenisstraf of een boete van bijna 90 duizend ontvangt. Dat is bangmakerij.
Ik heb zelf in 2017 een hypotheek met nhg afgesloten en aan mij is er nooit gevraagd of ik een studieschuld zou hebben. Ze hebben mijn bankafschrift gezien maar zijn ook niet achtergekomen dat er studielening werd afgeschreven. Ik heb hier over de bank met de oranje leeuw als logo. Dan weet je wel dat de grootste bank van NL is. Ik had 40 duizend aan schuld destijds. Na 3 jaar heb nog maar een schuld van 13000 euro en ik heb al 15000 euro van mijn hypotheek afgelost. Daarnaast is mijn woning met 55000 qua waarde gestegen ivm gekke huizenmarkt. Wat ik hiermee wil zeggen is dat een bank nooit kan bewijzen dat je gelogen hebt. Als ze zelf nooit aan mij hadden gevraagd en dan kunnen ze ook nooit bewijzen dat je gelogen hebt. Ook al zou je gelogen hebben dan kunnen ze ook niet later zeggen dat je gelogen had. Ze hebben helemaal geen bewijs tenzij je papier zet dat je geen studieschuld had. Dus ga aub niet mensen bang maken met gevangenisstraf en etc.
Dan had de bank maar beter zijn huiswerk moeten doen. Als ze na het bestuderen van bankafschrift nog steeds niet achterkomen dat je studieschuld had en ze geven je een hypotheek dan zal een rechter echt niet een boete of een gevangenisstraf geven. Je kan zeggen dat je niks is gevraagd en dat ze je bankafschriften hadden gezien en toch niks van zeiden.
Nou, bang maken, volgens mij doe ik dat niet. Ik schrijf op hoe het zit. En dat het strafbaar is verzin ik niet hè. Bovendien schrijf ik ook dat dat in de praktijk niet snel zal gebeuren. En over die NHG, lees dit eens. https://www.eigenhuis.nl/huis-kopen/bestaande-bouw/hypotheek-en-overdracht/hypotheek-afsluiten-met-studieschuld#/
“Val je onder het oude stelsel? Dat tellen hypotheekverstrekkers 0,75 procent van je (oorspronkelijke) totale studieschuld als maandelijkse verplichting, schrijft het Nibud. Val je onder het nieuwe stelsel, dan rekenen ze met 0,45 procent van je schuld.
De reden: onder het nieuwe leenstelsel doe je maximaal 35 in plaats van 15 jaar over het aflossen. Je minimale maandbedrag bij DUO is daardoor lager. Dat betekent dat je meer financiële ruimte overhoudt voor andere dingen, zoals een hypotheek.”
Als je je studieschuld hebt afgelost, rekenen ze dan nog steeds met de oorspronkelijke schuld en of je 15-35 jaar had om af te lossen? Dat heb ik eens ergens voorbij zien komen, maar het is dan toch niet meer van invloed op je maandbedrag?
Als je je studieschuld volledig hebt afgelost, dan maakt het allemaal niets meer uit. Dan telt heel die studieschuld niet meer mee, hoe hoog-ie ook ooit was of onder welk stelsel je ook viel. Als je een deel van je studieschuld hebt afgelost maar nog niet alles dan kijken hypotheekverstrekkers wél naar het oorspronkelijke bedrag. Althans, zo was het altijd, en er is behoorlijk wat kritiek op en daardoor is het nu langzamerhand aan het veranderen.
Ik zou graag een update zien van dit artikel anno 2023, welke regels zijn er veranderd ect?
Verder ben ik het niet geheel eens met de onderbouwing van het direct aflossen van je studieschuld. Ik val bijvoorbeeld in het oude stelsel en los nu 100 euro per maand af met een schuld van 50.000+. Ik moet nog +-12 jaar en daarna wordt mijn restschuld kwijtgescholden. Dan zal tegen die tijd ongeveer 30.000 zijn wat ik niet hoef te betalen. Waarom deze dan versneld aflossen en niet bijvoorbeeld je hypotheek versneld?