Reizen terwijl je een studieschuld hebt, ik heb het jaren gedaan. Slim is dat natuurlijk niet. Leuk op zich wel. Hieronder een avontuur dat ik begin 2015 beleefde.
***
De Chinese serveerster zet een enorme metalen schaal vol gewokte noedels, groente en tofu op onze tafel. Ik begin te lachen, wat moet ik anders, maar M kijkt ontdaan. Deze maaltijd krijgen we nooit met zijn tweeën op.
Ook dat nog.
We denken allebei maar één ding: hoe komen we hier in godesnaam ooit weer weg?
Negen uur eerder. Vriendin M en ik worden wakker in een hotelkamer in het historische hart van Hanoi. Na vier weken reizen door Cambodja en Vietnam begint vandaag onze terugreis. We kochten de goedkoopste vliegtickets die we konden vinden en dus is de reis hels. Hanoi – Guangzhou – Changsha – Frankfurt – Amsterdam. Eén voordeel: de overstap in Guangzhou duurt uren en de Chinese douane is niet al te streng. Zonder visum mogen we de stad in.
Halverwege de middag staren M en ik chagrijnig naar het scherm van een kaartautomaat op Guangzhou Baiyun International Airport. We zijn in de derde stad van China, ruim veertien miljoen inwoners telt Guangzhou maar liefst. Na tien minuten puzzelen hebben we eindelijk besloten naar welk metrostation we willen, maar nu weigert het apparaat onze creditcards. We zoeken een bank, maar de pinautomaat daar accepteert onze bankpassen ook al niet. Bank nummer twee en drie idem dito.
We houden onze portemonnees ondersteboven. Twee briefjes van twintig euro, dat is alles wat we nog hebben. Bij een wisselkantoor krijgen we er iets meer dan tweehonderd Chinese yuan voor terug. Met het stapeltje Chinese bankbiljetten lopen we terug naar de kaartautomaat, waar we duidelijk én in het Engels op zien staan dat het ding alleen muntjes accepteert. Fuck.
Ruim een uur later wandelen M en ik metrostation Gongyuanqian (公园前站) uit, de Zhongshan 5th Road (中山五路) in. We zijn in het centrum van Guangzhou, tenminste, voor zover je bij zo’n miljoenenstad nog van een centrum kunt spreken. De straat is breed en rustig, het asfalt is nieuw en de witte lijnen erop zijn allemaal perfect recht. Links van ons passeren grote, glimmende en nieuwe auto’s. Mijn beeld dat China vooral druk, chaotisch, vies en arm is, is binnen tien seconden verdwenen.
Verbazing
Na zo’n vijfhonderd meter slaan we rechtsaf, de Beijing Road (北京路) in. Hier wordt mijn verbazing nog veel groter. Als je de Chinese tekens even vergeet, had de Beijing Road zo een Europese winkelstraat kunnen zijn. Chinese modezaken en vestigingen van grote westerse bedrijven wisselen elkaar af.
We stappen de UN Book Store (联合书店) binnen, een boekenwinkel van zes verdiepingen met een aanzienlijke Engelse boekencollectie. Achterin zit een café vol hippe Chinese jongeren. Voor een koffie en een thee betalen we 46 yuan, ruim 6,50 euro.
“Zie je wat er gebeurt?”, vraagt M als we even later weer op straat lopen.
Ik kijk om me heen. Ik zie van alles, modieuze Chinezen, fluorescerende reclameborden en rode Chinese lampionnen bijvoorbeeld, maar ik heb geen idee waar ze op doelt.
“Niemand let op ons”, zegt M.
Ik kijk nog eens. Verrek, ze heeft gelijk. Wat een verschil met Vietnam en Cambodja, waar we de afgelopen weken nagenoeg doorlopend als potentiële klanten werden gezien. En hier, hoewel we alleen maar Aziaten om ons heen zien – wij witte mensen moéten hier opvallen – kijkt niemand naar ons.
We krijgen honger. Keuze zat, Beijing Road zit vol eettentjes, fastfoodketens, marktkramen en restaurants. We willen een lokaal gerecht, besluiten we. Nu kan het nog. Over een paar uur zitten we in een vliegtuig terug naar Nederland. De restaurants zien er aanlokkelijk uit, maar veel tijd hebben we niet meer en bovendien ook niet meer zo veel geld. Snel iets halen bij zo’n kraampje is het beste.
“Daar!”, zeg ik.
Ik wijs naar een grote vitrine vol groenten, deegwaren en vlees. Twee vrouwen scheppen elk een schaal vol ingrediënten en geven deze aan de kok, die de boel in een wok gooit.
“Dat is perfect. Lekker, snel en vast niet duur. Dat redden we wel.”
M knikt. We grijpen allebei een schaal en gaan enthousiast aan de slag. Veel groente, rode ui, tofu-reepjes en een flinke hoeveelheid noedels.
“Hoeveel doe jij?”, vraag ik aan M.
“Niet te weinig opscheppen hoor”, antwoordt M. “Door dat wokken blijft er nauwelijks iets over.”
Goed punt, denk ik. We moeten bovendien nog zo lang vliegen. Dit wordt onze laatste lekkere maaltijd in een hele tijd.
Gretig gooi ik nog meer noedels in mijn schaal.
De kok
Na een minuut of vijf melden we ons tevreden bij de kok.
Hij kijkt naar ons.
Wij kijken naar hem.
Hij kijkt naar onze schalen.
Wij kijken naar onze schalen.
Hij kijkt opnieuw naar ons.
Wij worden zenuwachtig.
Er is iets mis, dat is duidelijk. Maar wat? De kok heeft nog altijd geen woord gezegd. En hoewel zijn handgebaren en blik verraden dat hij van ons baalt, hebben we geen idee wat er speelt.
Wat nu?
We hebben het verkeerd gedaan, zegt de vrouw achter ons in best aardig Engels. De kok berekent de prijs van de maaltijd door de verschillende ingrediënten te wegen en dus hadden we de noedels, de groente en de tofu elk in een aparte bak moeten doen.
Ik kijk weer naar mijn zorgvuldig samengestelde schaal, dit keer iets minder trots. Ik zie nu vooral een ravage van ingrediënten. En nee, concludeer ik ogenblikkelijk, dit is niet meer uit elkaar te vissen.
De kok gebaart dat het dan zo maar moet. Hoe hij het precies oplost weet ik niet, maar er verschijnt een bedrag op het scherm van de kassa. Hmm, het is veel duurder dan ik dacht. Dat redden we niet met ons laatste Chinese geld. Ik haal mijn creditcard tevoorschijn. Hopelijk werkt dat ding hier wel.
De kok kijkt naar mij.
Ik kijk naar de kok.
De kok kijkt naar mijn creditcard.
Nee hè. Niet weer. Ik krijg zin om weg te rennen.
“Hebben jullie niet meer contant geld?”, vraagt de vrouw achter ons.
Ik schud mijn hoofd.
Overgeleverd
Wanhopig kijk ik naar M. Dit is het moment om dan maar weg te gaan, maar ja, we hebben al dat eten al opgeschept. Dat kan niet meer terug. We moeten betalen. Maar hoe?
De kok zucht, gooit de inhoud van onze twee schalen samen in een grotere bak en wijst opzij.
M en ik kijken hem vragend aan.
“Jullie mogen toch doorlopen”, verduidelijkt de vrouw achter ons.
Doorlopen?
Tot mijn schrik zie ik dat de kok naar het naastgelegen restaurant wijst. Langzaam dringt het tot me door. Nee. Nee! Hoort dit straattentje bij een restauránt?
Terwijl de serveerster, een jong meisje dat lief naar ons lacht, M en mij naar een tafeltje dirigeert, vraag ik aan M over hoeveel tijd ons vliegtuig gaat. Als we hier over twintig minuten vertrekken en alles zit mee, berekent M, dan halen we het net. Misschien.
We kijken elkaar aan. Dit gaat niet goed.
Het meisje brengt ijsthee. Van het huis, zegt ze erbij.
Daar zitten we dan, twee onhandige Westerse toeristen, overgeleverd aan de vrijgevigheid van een Chinese kok in Guangzhou.
Na tien minuten keert de serveerster terug, dit keer met een enorme metalen schaal in haar handen. Ah, nog tien minuten om te eten, denk ik. Wellicht lukt alles nog net.
Het meisje zet de schaal op onze tafel. M en ik staren naar de grootste portie Chinese noedels die we ooit hebben gezien.
Ik begin te lachen, wat moet ik anders, maar M kijkt ontdaan. Deze maaltijd krijgen we nooit met zijn tweeën op. Ook dat nog. We denken allebei maar één ding: hoe komen we hier in godesnaam ooit weer weg?
***
Vanwege het fanatiek aflossen van mijn studieschuld – 30K in twee jaar! – ga ik al een tijdje niet meer op vakantie. Gelukkig is terugdenken aan eerdere reizen net zo leuk als reizen zelf. Nou ja, bijna dan.
Nog een reisverhaal lezen? Dat kan. Ik beleefde namelijk vaker gênante avonturen in het buitenland. Tijdens het autorijden op Sicilië, bijvoorbeeld. Lees maar.