De rente van DUO gaat waarschijnlijk omhoog. Aan het einde van 2022 zal de overheid een nieuw rentepercentage vaststellen. En het lijkt erop dat dat nieuwe percentage niet langer nul zal zijn. Mensen met een studieschuld zullen dan weer rente gaan betalen.
Sinds een jaar of tien is de rente van DUO historisch laag. Sterker nog, sinds 2017 is de rente zelfs 0 procent. Studieschuldbezitters betalen nu dus helemaal geen rente.
En dat is wel lekker, ja.
Maar er komt een einde aan dit renteloze tijdperk. Tenminste, daar lijkt het op. In deze blog post leg ik uit wat er gaat veranderen en wat dat voor jou betekent.
De rente van DUO
De rente van DUO gaat eind 2022 waarschijnlijk omhoog. Dat betekent dat mensen met een studieschuld in 2023 mogelijk weer rente gaan betalen. Daarmee komt er een einde aan een tijdperk met een historisch lage rente.
Inhoudsopgave
- Wat gaat er precies veranderen aan de rente van DUO?
- Maar de rente van DUO is toch 0 procent?
- Mag DUO de rente zomaar verhogen?
- Waarom weet ik hier niets van?
- We zitten ook al met het leenstelsel! Dit is verrekte zuur!
- Waarover betaal je precies rente?
- Wanneer ga je die rente betalen?
- Geldt deze nieuwe rente ook voor mij?
- De rente is dus niet voor iedereen gelijk?
- Hoeveel rente ga ik dan betalen?
- Kan ik de rente van DUO aftrekken van de belasting?
- En nu dan?
Wat gaat er precies veranderen aan de rente van DUO?
De overheid stelt elk jaar in december een nieuw rentepercentage voor DUO vast. De minister kijk daarbij naar hoe de economie er in oktober voorstaat. Is de rente dan laag, dan is de rente van DUO dat ook. Stijgt de rente, dan stijgt de rente van DUO mee. *
De rente die je betaalt over je studieschuld is dus gekoppeld aan de rente in de economie. En die is al een paar jaar superlaag. Kijk maar bijvoorbeeld maar naar de hypotheekrente. En ook spaargeld op je bankrekening levert je al even niets op.
De laatste maanden verandert dit echter rap. De rente stijgt. De hypotheekrente steeg maar liefst van 0,98 procent in september 2021 naar 2,89 procent nu, schrijft de NOS. En verdere stijgingen zijn waarschijnlijk, verwacht de Consumentenbond.
Officieel is er dus nog niks bekend. We weten nog niet hoe de economie het in oktober doet en dus weten we ook nog niet wat de rente van DUO eind 2022 zal worden. Maar op basis van de verwachtingen, is het aannemelijk dat ook de rente van DUO zal stijgen.
* Benieuwd hoe de overheid de rente voor studieleningen precies bepaalt? In dit document lees je hoe het werkt. Zie het antwoord op vraag 3.
Maar de rente van DUO is toch 0 procent?
Op dit moment is de rente inderdaad 0 procent, dat klopt. Maar er is geen regel die zegt dat de rente van DUO altijd op nul zal blijven staan. De overheid stelt elk jaar een nieuw percentage vast. En dat percentage kan dus stijgen.
In 1992 was de rente op een studieschuld bijvoorbeeld nog 11,08 procent. Behoorlijk veel dus. In de jaren erna daalde de rente elk jaar een beetje verder. In 2002 was het nog 4,03 procent. In 2010 was het 2,39 procent. En sinds 2017 is de rente 0 procent.
Mag DUO de rente zomaar verhogen?
Nou, nee, zo werkt het niet. Kijk, de mensen bij DUO kunnen niet zomaar even vergaderen en besluiten dat de rente omhoog gaat. DUO gebruikt het rentepercentage dat elk jaar in december wordt gekozen door de overheid. DUO kiest dus niet zelf.
Dat gezegd hebbende, het rentepercentage kan dus wel elk jaar veranderen. Dat de rente 0 procent is, en dat nog meerdere jaren achter elkaar ook, betekent niet dat het altijd zo blijft. Als de rente in de economie stijgt, stijgt de rente van DUO mee.
Waarom weet ik hier niets van?
Veel studenten schrikken van de nieuwsberichten over de stijgende rente van DUO. Ze hadden geen idee dat dit zou kunnen gebeuren. Dat maakt het extra rot, al helemaal voor de huidige generatie studenten die ook nog eens onder het leenstelsel valt.
Aan de ene kant: het is op zich geen geheim. Op de website van DUO (zie hier) staat al jaren dat er sprake is van rente, ook al is-ie op dit moment weliswaar historisch laag. En je vindt er ook een overzichtje met de percentages van vroeger.
Aan de andere kant: ik hoor zoveel klachten over hoe onduidelijk de website van DUO is. En ik ben niet de enige die dat vindt. Ook blogger Emma Mouthaan van Skere Student spreekt veel jongeren die geen idee hebben dat de rente van DUO kan stijgen.
“Bij leningen moet toch altijd ‘let op, geld lenen kost geld’ staan?”, zegt Mouthaan. “Op de website van DUO staat dat niet. Nergens.” Mouthaan verwacht eveneens dat de rente eind dit jaar zal stijgen. “En dan wordt je studieschuld dus nóg een grotere strop.”
We zitten ook al met het leenstelsel! Dit is verrekte zuur!
Klopt. Eens. Sinds het leenstelsel in 2015 is ingevoerd, hebben studenten het financieel extra zwaar. Ook de politiek heeft dit inmiddels erkend, het leenstelsel wordt niet voor niets in september 2023 afgeschaft. De basisbeurs keert dan terug.
En hoewel dat fijn is voor de studenten die dan studeren, is het zuur voor voor de studenten die onder het leenstelsel vallen. Op een ruime compensatieregeling hoeven ze ook al niet te rekenen. En dan komt er binnenkort mogelijk nog rente bij ook.
Als het aan mij zou liggen, zou er een eerlijke compensatie komen waardoor de leenstelselgeneratie hetzelfde krijgt als de studenten voor en na hen. Maar goed, ik heb het niet voor het zeggen. Tip: op zaterdag 11 juni is er een protest in Amsterdam.
Waarover betaal je precies rente?
Je betaalt rente over het bedrag dat je hebt geleend. Die rente begint meteen te lopen vanaf het moment dat je de lening ontvangt. Dus ook als je nog aan het studeren bent, geldt de rente al. Je hoeft dan nog niks terug te betalen maar je schuld loopt wel op.
Ook tijdens de eerste twee jaar na je afstuderen, de zogenaamde aanloopfase, loopt de rente gewoon door. Je hoeft in die twee jaar weliswaar nog niet af te lossen, maar als de rente meer is dan 0 procent, stijgt je studieschuld ondertussen wel.
Wanneer ga je die rente betalen?
Je hoeft de rente pas terug te betalen als je ook je studieschuld moet aflossen. Dus zolang je nog studeert, hoef je nog even niks te betalen. Maar goed, de rente loopt ondertussen wel op dus je studieschuld wordt er wel hoger van.
Anders gezegd: lenen wordt er duurder door. Hoe hoger de rente van DUO is, hoe meer het loont om je studieschuld zo laag mogelijk te houden. En ook hoe meer het loont om ‘m sneller af te lossen. Hoe sneller hij weg is, hoe minder rente je in totaal betaalt.
Geldt deze nieuwe rente ook voor mij?
Heb je een studieschuld bij DUO? Zo ja, dan geldt de rente ook voor jou. Het maakt niet uit of je nog aan het studeren bent of dat je juist al twintig jaar klaar bent. Zolang je nog een bedrag bij DUO open hebt staan, zal DUO er rente over berekenen.
Eén kanttekening: als je eenmaal klaar bent met studeren, verandert je percentage nog maar eens per vijf jaar. Je krijgt van DUO een percentage te horen en dat percentage geldt voor jou voor de komende vijf jaar, wat de rente ondertussen ook doet.
De rente is dus niet voor iedereen gelijk?
Nee, inderdaad. Door die vijf-jaar-regeling kan het zijn dat voor verschillende mensen verschillende percentages gelden. Misschien heb je onlangs nog 0 procent gekregen voor de komende vijf jaar, dan heb je geluk. Dan kun je nog even renteloos door.
En als je nog aan het studeren bent, verandert je rente wel gewoon elk jaar. Dan krijg je dus automatisch de nieuwste rente die de regering elk jaar in december vaststelt. (Terugbetalen hoeft dan nog niet, al mag het op zich wel.)
Hoeveel rente ga ik dan betalen?
Dat kun je checken via deze tool. En ook als je inlogt bij DUO zie je informatie over je rente, onder meer hoe lang die rente nog geldig is en op welk moment je een nieuw percentage krijgt. Ook kun je daar zien hoeveel rente je al hebt opgebouwd.
En dan even het voorbeeld van mezelf. Toen ik rond 2008 klaar was met studeren was mijn studieschuld 51.759 euro en 61 cent. Tijdens mijn studie had ik in totaal 44.478 euro en 68 cent bij DUO geleend. De rest, oftewel 7.280,93 euro, bestond uit rente.
Kijk maar.
(Oh, en inloggen bij Mijn DUO kan spannend zijn. I know. Toen ik het na jaren weer eens deed, schrok ik bovendien nogal van hoe hoog m’n studieschuld geworden was. Maar wat ik ook merkte: het is toch echt fijner om het wél te weten. Lees maar.)
Kan ik de rente van DUO aftrekken van de belasting?
Nee, de rente op je studieschuld is in Nederland niet aftrekbaar, aldus DUO. Je mag ‘m dus niet aftrekken van de belasting. In sommige andere landen is mag dit trouwens wel. Is de moeite waard om even te checken, mocht je in het buitenland aangifte doen.
En er is ook in Nederland een uitzondering: als je veel vermogen hebt, zoveel dat je er in box 3 belasting over moet betalen, dan mag je je studieschuld in bepaalde gevallen wél aftrekken van de belasting. Hoe dat precies zit, lees je hier.
En nu dan?
Minder lenen zodat je studieschuld niet zo hoog wordt, is sowieso een goed idee. En ben je al aan het aflossen? Kijk eens of het sneller kan. Hoe eerder je je studieschuld kwijt bent, hoe minder rente je in totaal hoeft te betalen.
En het mooie is, zuiniger leven en sneller aflossen hoeft helemaal niet vervelend te zijn. Sterker nog, het viel mij reuze mee. Ik vond het vaak zelfs leuk!
Hier een paar verhalen die je op weg kunnen helpen.
Hi Maaike,
Thanks voor je blog. Vraagje over dit onderwerp, weet jij toevallig of DUO de rente berekend over het oorspornkelijk geleende bedrag of over het resterende? Ik ben benieuwd.
Dankje, ga zo door!
Marie
Hoi Marie, over het gedeelte dat je hebt afgelost hoef je (natuurlijk en gelukkig) geen rente meer te betalen. Dus (extra) aflossen loont 🙂
Over die vijfjaarregeling. Inderdaad een nuance die in de berichtgeving wel eens wordt vergeten. Als het goed is kan je in mijnduo controleren tot wanneer de vastgestelde rente van 0 procent geldig is. Daarna heb je pech.
Ha! Ik heb nu 15000 geleend. Is het voor mij verstandig om mijn lening stop te zetten in januari 2023? En dan een Traject Vrij Abbo van NS voor 360. Is dat voor mij voordelig?
Hoeveel mag de rente maximaal stijgen per jaar? Hoeveel kan de rente maximaal zijn in 2024?
Niet zeiken gewoon betalen. Geld lenen kost nou eenmaal geld.
Dankjewel voor je tip.